Chùm ngây là gì
Chùm ngây là 1 loại cây thân gỗ có nguồn gốc từ nam Á, thuộc chi Chùm ngây có hàm lượng dinh dưỡng cũng như giá trị kinh tế cao. Chính vì vậy mà loại cây này được khai thác và sử dụng rộng rãi trên khắp thế giới. Mặc dù những công dụng tuyệt vời của loại cây này chỉ mới được các nhà khoa học nghiên cứu và phát hiện ra thời gian gần đây, tuy nhiên chúng đã được người Hy Lạp, La Mã, Ai Cập dùng để chữa bệnh từ rất lâu đời rồi.Một số thông tin cơ bản
- Tên khoa học: Moringa oleifera thuộc họ Chùm ngây (Moringaceae)
- Tên tiếng Anh: Bel-oil tree (Cây dầu bel), Moringa tree, Drumstick tree (Cây dùi trống), Horseradish tree (Cây cải ngựa)
- Tên tiếng Việt: Ba đậu dạ, Chùm ngây
Cây có thể đạt chiều cao đến 6 mét
Lá cây thuộc loại lá kép có màu xanh mốc, chiều dài từ 30-60cm, hình dạng lông chim và hình trứng, mọc đối xứng với nhau bao gồm 6-9 đôi. Hình dạng hoa tương tự như hoa đậu, có cuống, màu trắng kem, mọc thành chùy ở phần nách lá, có nhiều mặt cùng với lông tơ, sẽ nở rộ chủ yếu vào tháng 1, tháng 2. Quả có hình dạng nang treo, dài từ 25-40cm, ngang 2cm, có 3 cạnh, hạt sẽ hơi gồ lên một chút, dọc theo quả có khía rảnh; phần hạt sẽ có kích thước cỡ hạt đậu Hà Lan, và màu đen tròn có 3 cạnh. Từ một khoảng thời gian rất lâu về trước người ta đã phát hiện chùm ngây mọc hoang ở một số nơi như Ninh Thuận, đảo Phú Quốc, Thanh Hóa, vùng Bảy Núi ở An Giang, Bình Thuận... Và trong vòng từ vài chục năm trở lại đây, nhờ vào giá trị kinh tế cao mà chùm ngây đã được nhân giống, trồng cũng như mở rộng việc khai thác hơn trước.Những công dụng
Thực phẩm bổ sung dinh dưỡng
Có thể sử dụng tất cả các bộ phận của chùm ngây như rễ, lá, hạt, quả, vỏ cây. Rễ khi còn non có thể được dùng để ăn sống hoặc chế biến thành gia vị như mù tạt. Lá- Lá chùm ngay ở Việt Nam được sử dụng để ăn sống, nấu canh, trộn gỏi, làm sinh tố...
- Trong lá chứa một lượng protein rất cao, nên chúng có khả năng thay thế cho thịt, rất tốt đối với những người ăn chay trường.
- Chứa histidine cùng với một số axit amin arginine thiết yếu cho trẻ sơ sinh, có thể chống lại tình trạng suy dinh dưỡng.
- Ở các nước phương Tây người ta thường dùng lá chùm ngây để thêm vào các món ăn nhằm tăng thêm hương vị cũng như dinh dưỡng như súp, làm nước sốt, salad...
- Dạng bột lá được ưa chuộng và phổ biến nhất trên thế giới.
- Lá chùm ngây còn có tác dụng khác là kích thích các loài động vật có vú sản xuất ra nhiều sữa, cũng như nâng cao chất lượng thịt.
- Chiết xuất từ lá chùm ngây còn giúp cây trồng có thể nhanh phát triển, đẩy mạnh năng xuất, đồng thời cải thiện đáng kể sức đề kháng của cây.
Mọi bộ phận của cây đều có những công dụng riêng
So với lá thì phần quả ít vitamin và khoáng chất hơn, nhưng chúng lại dồi dào hàm lượng vitamin C hơn. Hoa chùm ngây chứa rất nhiều mật và chất dinh dưỡng nên chúng được dùng để pha trà hoặc làm rau. Trái chùm ngây non có hương vị tương tự như măng tây, nên chúng được sử dụng để ninh súp như đậu cô ve, nấu canh, làm món xào, hầm xương.Bảo vệ gan
Trong loại cây này có chứa một số chất có tác dụng làm giảm các tổn thương gan có nguyên nhân là do thuốc chống lao, cũng như kích thích quá trình hồi phục của gan.Hỗ trợ điều trị rối loạn dạ dày
Chùm ngây có tính kháng khuẩn, kháng histamin và kháng cả acid nên mang lại hiệu quả rất cao trong việc điều trị các chứng rối loạn ở bụng như viêm đại tràng loét, táo bón, viêm loét dạ dày, tiêu chảy.Chống viêm, kháng khuẩn
Loại cây này cũng được sử dụng nhiều với mục đích làm chất bảo quản thực phẩm bởi chúng có tính kháng nấm, kháng khuẩn, chống viêm rất mạnh.Phòng ngừa ung thư
Trong chùm ngây có chứa đến 46 loại chất chống oxy hóa, và giúp ngăn chặn sự sinh sôi của các tế bào ung thư.Hỗ trợ điều trị bệnh Alzheimer
Loại cây này có tác dụng bảo vệ cũng như hỗ trợ điều trị bệnh Alzheimer nhờ vào khả năng thay đổi các monoamines não như dopamine, serotonin cùng với norepinephrine. ==>> Xem ngay Những công dụng không ngờ của sữa ong chúa với sức khỏeCải thiện sức khoẻ xương
Những khoáng chất mang lại lợi ích cao như phốt pho và canxi cũng có chứa trong chùm ngây, nên sử dụng chúng sẽ giúp xương được chắc khỏe, phòng ngừa loãng xương.Chùm ngây giúp xương được chắc khỏe, phòng ngừa loãng xương
Ngoài ra nhờ tính chất giúp giảm đau, chống viêm mà chùm ngây còn hỗ trợ điều trị các chứng như gãy xương, viêm khớp.Tăng khả năng miễn dịch
Loại cây này kích thích các hệ thống miễn dịch thông qua một số hoạt động tích cực như tăng tổng số kháng thể, bạch cầu... Chùm ngây là một loại thực phẩm cực kỳ giàu vitamin, dinh dưỡng cũng như khoáng chất cho cơ thể, nhất là với các đối tượng bị bệnh tật, đau yếu.Điều hòa huyết áp
Chùm ngây sau khi sử dụng sẽ giúp cơ thể duy trì mức độ tối ưu của huyết áp cũng như cholesterol, giảm lượng mỡ trong gan, thận và huyết thanh tăng cao, ngăn ngừa cao huyết áp.Cải thiện sức khoẻ mắt
Nhờ các chất chống oxy hóa cao mà chùm ngây có thể mang lại những lợi ích tuyệt vời trong việc bảo vệ và chăm sóc cho mắt. Ngoài ra chúng cũng giúp ngăn ngừa các chứng rối loạn chức năng võng mạc cũng như ức chế sự dày lên của màng mao mạch.Ngừa thai
Chiết xuất nguyên chất từ chùm ngây có chứa alpha-sitostero, cấu trúc của chúng tương tự như estrogen, nên sẽ mang lại công dụng giúp ngừa thai.Bổ máu
Loại cây này cũng rất có lợi trong việc điều trị các chứng bệnh về máu như hồng cầu lưỡi liềm, bệnh thiếu máu.Chăm sóc da và tóc
Tinh dầu được chiết xuất từ cây chùm ngây có khả năng kích thích quá trình mọc tóc ngoài ra còn giúp bảo vệ da, tóc khỏi các tác động bên ngoài như tia cực tím, ngăn ngừa lão hóa da, làm mờ nám sạm, vết nhăn...Những điều cần lưu ý khi sử dụng
- Phụ nữ trong thai kỳ không nên sửu dụng chùm ngây - Bởi lá cây chùm ngây sẽ làm cho cơ trơn bị co lại, dễ gây sảy thai.
- Sau khi thu thái trong vòng 12 giờ nên sử dụng ngay nhằm có thể giữ nguyên giá trị dinh dưỡng.
- Không nấu chùm ngây quá kỹ - Vì nhiệt độ quá nhiều sẽ làm chùm ngây không còn giữ được nhiều giá trị dinh dưỡng có ích.