Trong cuộc sống hiện đại ngày nay, các công nghệ kỹ thuật ngày càng phát triển. Nổi bật nhất là sự ra đời của VAR trong bóng đá nhằm hỗ trợ cho trọng tài trong các trận đấu. Vậy trên thực tế công nghệ VAR là gì và nó được sử dụng như thế nào trong các trận thi đấu trên sân cỏ. Hãy cùng Tapchithethao.com tìm hiểu cụ thể vấn đề này để có thêm kiến thức hữu ích cho bản thân nhé. 

VAR là gì?

Trợ lý trọng tài video (tiếng Anh: Video Assistant Referee, viết tắt Var) là một trợ lý trọng tài bóng đá có nhiệm vụ xem xét các quyết định của trọng tài chính thông qua việc sử dụng các đoạn video và một thiết bị liên lạc.

Công nghệ này được sử dụng với mục đích giúp các trọng tài có thể đưa ra những quyết định chính xác nhất trong trận thi đấu giữa hai đội tuyển. Năm 2018, VAR được viết vào Luật bóng đá bởi Hội đồng Hiệp hội Bóng đá Quốc tế (IFAB) sau các thử nghiệm ở một số giải đấu lớn.

Trên thực tế, hệ thống VAR đã được đưa vào thử nghiệm ở Anh và một vài trận đấu của Đức, Ý. Đến World cup 2018, công nghệ VAR chính thức được áp dụng lần đầu tiên. Trước đó, công nghệ goal line đã được FiFa mở màn trong kỳ World cup 2014.

Công nghệ VAR được sử dụng trong trường hợp nào?

Công nghệ VAR được xem là trợ lý đắc lực cho các trọng tài. Tuy nhiên, kỹ thuật này chỉ được sử dụng trong một số tình huống nhất định bao gồm: 

Khi có khiếu nại về bàn thắng

Trong trường hợp một đội có khiếu nại về bàn thắng, trọng tài sẽ dùng VAR để có thể xác định bàn thắng đó có hợp lệ hay không. Công nghệ này sẽ giúp ghi nhận các lỗi phổ biến như: kéo áo, việt vị, ngáng chân… và nhiều hành vi phạm lỗi khác trong quá trình ghi bàn. Thậm chí ngay cả khi cầu thủ chỉ chạy trước bóng vài cm thì bàn thắng ấy cũng sẽ không được chấp nhận. 

Xác định lỗi Penalties

Các chuyên gia bóng đá cho biết, vùng cấm là nơi VAR được sử dụng nhiều nhất hiện nay. Theo đó, trọng tài sẽ dùng công nghệ VAR để phân tích tình huống và xác định lỗi Penalties như chạm tay vào bóng hoặc lỗi trong các vùng cấm khác được quy định trên sân thi đấu. 

Thẻ đỏ trực tiếp

Các hành vi bạo lực trên sân cỏ luôn được VAR ghi lại một cách rõ ràng và minh bạch. Tuy nhiên, công nghệ này chỉ được áp dụng trong những tình huống thẻ đỏ trực tiếp. Đối với trường hợp thẻ vàng thứ hai, trọng tài sẽ không sử dụng VAR làm căn cứ xác minh. 

Trọng tài nhận diện sai lầm

Trong quá trình quan sát và điều phối trận đấu các trọng tài cũng dễ mắc phải các sai lầm, nhất là việc nhầm lẫn cầu thủ. Ví dụ điển hình như trong trận đấu giữa đội tuyển Arsenal và Chelsea năm 2014, cầu thủ Oxlade Chamberlain thuộc Arsenal phạm lỗi. Tuy nhiên, trọng tài lại xử phạt Kieran Gibbs bởi anh chàng sở hữu đầu cua giống với Oxlade. Như vậy nếu sử dụng công nghệ VAR, các trận bóng sẽ hạn chế được tình trạng sai sót này. 

Trên thực tế công nghệ VAR được sử dụng như thế nào?

VAR được nhận định giống như trợ lý trong bóng đá có nhiệm vụ xem xét các quyết định của trọng tài thông qua việc sử dụng các đoạn video và thiết bị liên lạc. Công nghệ này thường được áp dụng trong các kịch bản chính như sau: 

Đầu tiên, trọng tài trên sân sẽ nhận tín hiệu từ trọng tài video thông qua một chiếc tai nghe. Sau đó, trọng tài chính sẽ ra hiệu cho các cầu thủ tạm dừng trận đấu bởi có một quyết định đang được xem xét. Nếu tình huống được nhận định là không có lỗi thì trận đấu sẽ được phép tiếp tục như kế hoạch. 

Trường hợp sử dụng công nghệ VAR, trọng tài chính sẽ vẽ một hình chữ nhật để báo hiệu. Sau đó, các trọng tài video phía sau tiến hành đánh giá lại tình huống rồi gửi đến trọng tài chính. Họ sẽ là người ra quyết định cuối cùng cho trận đấu. 

Những lưu ý quan trọng khi sử dụng công nghệ VAR

Công nghệ VAR đóng vai trò quan trọng trong các trận đấu bóng đá, nhất là những giải đấu lớn cần có sự phân minh rõ ràng. Vì vậy, khi áp dụng công nghệ này chúng ta cần lưu ý những vấn đề quan trọng sau: 

VAR có bị giới hạn sử dụng?

Hầu hết, công nghệ VAR sẽ không được sử dụng trong trường hợp trận đấu đã được tiếp tục. Nếu VAR không phát hiện ra sai sót, quả đá phạt, ném biên thì quá trình thi đầu giữa hai đội tuyển vẫn diễn ra bình thường. 

Đối với trường hợp đội tấn công phạm lỗi và ghi được bàn thắng thì sẽ không được xác định bởi VAR. Nhìn chung khi sử dụng trợ lý này trọng tài có thể phạt nguội cầu thủ phạm lỗi dù tình huống vi phạm đã xảy ra trong thời gian trước đó. 

VAR giúp phát hiện lỗi qua video quay chậm

Trong trường trường hợp trận đấu xảy ra vấn đề cần áp dụng VAR, trọng tài chính sẽ ra tín hiệu cho trọng tài video trong tâm kiểm soát. Họ sẽ tiến hành xem lại video quay chậm pha bóng mà những người trên sân không thể theo kịp. Một số trường hợp để xảy ra lỗi, dẫn đến tình trạng để lợt phạt đền trong vòng 16m50. 

Trọng tài cần chú ý khi dùng VAR

Trong bất kỳ trường hợp nào trọng tài chính cũng phải đưa ra các quyết định rõ ràng. Họ không được phép để trận đấu diễn ra trong trường hợp chờ sự hỗ trợ của công nghệ VAR. Trước đó, trọng tài phải chờ bóng đến một trí trung lập trước khi phát tín hiệu VAR để có thể xem lại tình huống ban đầu. 

Trọng tài video VAR được đặt ở đâu?

Trên thực tế, hệ thống VAR được bố trí biệt lập với sân thi đấu. Tuy nhiên, hệ thống này có khả năng truy cập vào tất cả các camera lắp đặt khắp sân bóng. Trong trường hợp phát hiện ra lỗi chúng sẽ đưa thông báo tới trọng tài một cách nhanh chóng và chính xác nhất. 

Những tranh cãi khi sử dụng công nghệ VAR vào World Cup 2018

Sau một thời gian dài thảo luận và nghiên cứu, công nghệ VAR mới chính thức được đưa vào áp dụng trong World Cup. Bởi nhà tổ chức cũng như các đội tuyển đều lo ngại về kỹ thuật hiện đại có thể làm mất đi những cảm xúc tự nhiên của môn thể thao bóng đá. 

Khi Liên đoàn bóng đá thế giới (FIFA) quyết định sử dụng VAR vào kỳ World Cup năm 2018. Người hâm mộ trên thế giới đã hy vọng công nghệ hiện đại này sẽ giúp trọng tài có thể quyết định công bằng hơn. Nhờ đó, chúng ta sẽ tìm ra đội bóng mạnh xứng đáng giành chiến thắng. 

Tuy nhiên, cũng rất nhiều người phản đối bởi cho rằng công nghệ VAR sẽ khiến trọng tài mất thời gian dừng trận đấu để xem lại đoạn băng ghi hình. Mọi thứ quá minh bạch và không còn sự tranh cãi sau trận đấu sẽ làm mất đi tính hấp dẫn của môn thể thao vua.

Sau khi kết thúc giải World Cup 2018, VAR đã can thiệp rất nhiều vào các tình huống penalty và tác động lớn đến mọi trận đấu. Mặc dù đây là lần đầu tiên World Cup áp dụng VAR nhưng đã gây nên nhiều tranh cãi cũng như bàn luận từ phía người yêu bóng đá. 

Lời kết

Hy vọng với những thông tin mà bài viết trên chia sẻ có thể giúp các bạn hiểu hơn về công nghệ VAR. Có thể thấy rằng, đây là công nghệ đầy tiềm năng với nền bóng đá trong tương lai. Với khả năng bắt lỗi chính xác, VAR sẽ hướng các cầu thủ đến lối chơi lành lạnh, kỹ năng điêu luyện và đúng luật hơn. Tuy nhiên, việc đưa VAR vào các trận đấu cũng nhận được nhiều ý kiến phản đối của người hâm mộ. Bởi vậy cho đến nay, công nghệ này mới chỉ được áp dụng tại một kỳ đại hội bóng đá thế giới.